Osoby, które wnioskują o kredyt hipoteczny, spotykają się z całą masą terminów. Jednym z nich jest stawka WIBOR. Czym dokładnie jest stawka WIBOR? Na co ma wpływ? Wyjaśniamy to w poniższym artykule.
WIBOR – definicja pojęcia
WIBOR (z ang. Warsaw Interbank Offered Rate) oznacza wysokość oprocentowania pożyczek i kredytów na całym polskim rynku finansowym. Za pośrednictwem stopy WIBOR banki udzielają finansowania innym instytucjom bankowym. WIBOR oznacza średnią arytmetyczną wielkość oprocentowania obowiązującą w najpopularniejszych polskich bankach w ujęciu rocznym. Przy obliczaniu tej stawki nie bierze się jednak pod uwagę wartości skrajnych.
Zobacz też: Ranking kredytów hipotecznych
Ujmując to prościej: WIBOR oznacza oprocentowanie kredytów, które polskie banki są w stanie udzielić innym konkurencyjnym bankom. Publikacja stawek WIBOR odbywa się za pomocą fixingu. Banki, które uczestniczą w fixingu, mają obowiązek, by zawierać transakcje między sobą zawsze w nie mniejszych stawkach, niż ustalono. Przed nazwą wskaźnika WIBOR pojawiają się także symbole 3M lub 6M – oznaczają one, jakiego okresu dotyczy dana stawka WIBOR. Jak można się domyślić, 3M oznacza okres 3 miesięcy, z kolei 6M – 6 miesięcy.
Jaki wpływ ma WIBOR na polskich kredytobiorców? W tym miejscu należy wspomnieć o oprocentowaniu, które jest połączeniem stałej marży banku oraz stawki WIBOR. W przypadku, gdy w danym momencie WIBOR rośnie, wówczas jednocześnie wzrasta także rata kredytu. Jeśli WIBOR maleje, proporcjonalnie maleć powinna także rata kredytu. Z tego względu tak ważne jest, by przed zaciągnięciem kredytu hipotecznego dokładnie weryfikować, ile obecnie wynosi WIBOR.
Kto decyduje o tym, ile wynosi WIBOR?
Poszczególne banki mają wpływ na określenie wysokości WIBOR, jednak w istocie jest on ograniczony. Stawka WIBOR bezwzględnie powinna mieścić się w określonym przedziale między stopą lombardową oraz stopą lombardową. Każda z tych stóp jest określana przez Radę Polityki Pieniężnej.
Decyzja o wysokości stóp zawsze jest podejmowana po dokonaniu wnikliwych analiz. Podstawowym celem jest ustalenie tych stóp na takim poziomie, aby inflacja nie była zbyt wysoka. Gdy dochodzi do wzrostu stóp procentowych, jednocześnie ma miejsce wzrost inflacji. Teoretycznie, gdy dochodzi do wzrostu rat kredytu, powinny także rosnąć zarobki. Stawka WIBOR ma spory wpływ nie tylko na kredyty hipoteczne, ale również na wiele transakcji biznesowych zawieranych na międzynarodowych rynkach finansowych.
Jak często aktualizowana jest stawka WIBOR?
Stawka WIBOR jest aktualizowana podczas cyklicznych spotkań przedstawicieli polskich banków. Te spotkania noszą nazwę fixing. WIBOR jest aktualizowany w każdym dniu roboczym o godzinie 11:00. W fixingu bierze udział 13 przedstawicieli polskich instytucji bankowych. Gdy przeprowadzone zostaną negocjacje na temat proponowanych wysokości stawek, odrzucane są propozycje skrajne – dwie najniższe i dwie najwyższe. WIBOR zawsze jest średnią ze wszystkich zaproponowanych stóp.
Na wysokość stopy referencyjnej wpływa wiele różnorodnych czynników, takich jak poziom inflacji, podaż pieniądza w gospodarce narodowej, wysokość stóp procentowych określana przez Radę Polityki Pieniężnej czy wartość Produktu Krajowego Brutto (PKB). Jak widać, na ostateczną wysokość stawki WIBOR wpływa naprawdę sporo elementów, przez co jej określenie nie jest łatwe.
Dla klientów najatrakcyjniejsza jest stawka WIBOR 3M, czyli stawka trzymiesięczna. Warto wiedzieć, że działające w Polsce banki mogą aktualizować w swoich danych informacje na temat stawki WIBOR z dowolną częstotliwością. żaden bank nie jest jednak uprawniony do tego, aby ustalać stawki WIBOR w sposób całkowicie dobrowolny bez uzgodnienia tego z pozostałymi bankami.
Ile wynosi WIBOR?
WIBOR to stawka, która podlega częstym zmianom. Spory wpływ na ostateczną wysokość tego wskaźnika ma długość konkretnego depozytu. Co do zasady, im niższy jest WIBOR, tym niższe będzie oprocentowanie kredytu hipotecznego. Wyróżniamy kilka rodzajów WIBOR:
- WIBOR ON – depozyt trwający jeden dzień,
- WIBOR TN – depozyt trwający jeden dzień licząc od najbliższego dnia roboczego,
- WIBOR 1M – depozyt trwający 1 miesiąc,
- WIBOR 3M – depozyt trwający 3 miesiące,
- WIBOR 6M – depozyt trwający 6 miesięcy,
- WIBOR 1R – depozyt trwający rok.
Aktualne stawki WIBOR są następujące:
- WIBOR ON – 0,10 proc.,
- WIBOR TN – 0,10 proc.,
- WIBOR SW – 0,12 proc.,
- WIBOR 1M – 0,22 proc.,
- WIBOR 3M – 0,24 proc.,
- WIBOR 5M – 0,28 proc.,
- WIBOR 1R – 0,29 proc.
Jakie znaczenie ma stawka WIBOR dla polskich kredytobiorców?
Powyżej wspomnieliśmy, że stawka WIBOR jest ustalana w toku negocjacji pomiędzy przedstawicielami najważniejszych polskich banków. Niektórzy mogą się więc zastanawiać nad tym, jaki ma ona wpływ na przeciętnych polskich kredytobiorców. Okazuje się, że wpływ stawki WIBOR jest spory. Statystyki pokazują, że najczęściej zaciągane kredyty w polskiej walucie to zobowiązania ze zmienną stopą procentową. Zmienna stopa oprocentowania nie jest ustalona w sposób stały. Banki oferują WIBOR trzymiesięczny (3M) lub sześciomiesięczny (6M).
Który WIBOR jest korzystniejszy: 3M czy 6M?
Gdy porównamy ze sobą dwa najpopularniejsze rodzaje stawek WIBOR, powinniśmy wiedzieć, co jest ich istotą. Stawka WIBOR 3M jest aktualizowana co trzy miesiące, zaś WIBOR 6M ulega aktualizacji co pół roku. Który z tych okresów jest korzystniejszym rozwiązaniem dla kredytobiorcy? Wszystko zależy od aktualnej sytuacji na rynku.
Jeśli w danym momencie stawka WIBOR spada, wtedy o wiele lepszy będzie WIBOR 3M. Jest to spowodowane tym, że WIBOR aktualizuje się częściej. To z kolei w sposób bezpośredni przełoży się na obniżenie kosztów oprocentowania danego kredytu hipotecznego. To najważniejsza korzyść, jaka wynika z posiadania kredytu hipotecznego ze zmienną stopą procentową.
Może się jednak okazać, że na rynku finansowym zajdą spore zmiany w drugą stronę, co zaowocuje wzrostem wysokości stóp procentowych. Wtedy WIBOR 6M będzie korzystniejszym rozwiązaniem, gdyż do jego aktualizacji dochodzi zdecydowanie rzadziej. Klient ma wówczas szansę na to, aby jego pożyczka jak najdłużej posiadała niskie oprocentowanie. WIBOR 6M daje możliwość przeczekania niekorzystnej sytuacji na rynku finansowym. W pół roku sytuacja może się unormować, dlatego taki kredytobiorca może nawet nie odczuć tych zmian w ratach swojego kredytu hipotecznego.
Niskie stopy procentowe w Polsce a koszty kredytu hipotecznego
W związku z pandemią koronawirusa Narodowy Bank Polski w uzgodnieniu z Radą Polityki Pieniężnej od kilku miesięcy sukcesywnie obniża wysokość stóp procentowych, co ma spory wpływ na wskaźnik WIBOR. Obecnie WIBOR utrzymuje się na jednym z najniższych poziomów od kilkudziesięciu lat. Czy niski WIBOR oznacza, że koszty kredytu hipotecznego w Polsce uległy znacznemu obniżeniu? Niestety nie.
Polskie instytucje bankowe obniżenie stopy WIBOR zrekompensowały sobie podwyżkami marż bankowych. Marża nie jest uzależniona od wysokości stóp procentowych. Każdy bank samodzielnie ustala marżę. Klienci mają jednak prawo do prowadzenia z bankiem negocjacji na temat ostatecznej wysokości marży. Warto z tego uprawnia skorzystać, by otrzymać kredyt hipoteczny na jak najatrakcyjniejszych warunkach.
Jaki jest najlepszy WIBOR?
W ciągu kilkunastu ostatnich lat mieliśmy do czynienia z kilkoma globalnymi kryzysami finansowymi. Na rynkach finansowych niezwykle często może dochodzić do rozmaitych przetasowań, przez co sytuacja odwraca się o 180 stopni. Nawet najlepsi eksperci z tej branży nie są w stanie na 100% określić, jak będzie wyglądała sytuacja na rynku finansowym za 5, 10 czy 20 lat.
Trzeba pamiętać o tym, że kredyty hipoteczne to zobowiązania długoterminowe. Zazwyczaj zaciągamy je na minimum 20 lat. Klienci spłacają taki kredyt przez bardzo wiele czasu. Ryzyko, iż w czasie spłacania takiego kredytu dojdzie do jakiegoś kryzysu finansowego o zasięgu globalnym, jest naprawdę duże. Trudno oczekiwać, aby WIBOR 3M lub WIBOR 6M przez cały okres spłaty kredytu hipotecznego przynosił nam wyłącznie korzyści. Często zdarza się tak, że przez pewien okres będziemy mogli cieszyć się z niższych kosztów, by potem po paru miesiącach zmagać się ze wzrostem rat za kredyt.
W tej chwili nic nie wskazuje na to, aby stawki WIBOR miały zostać w najbliższym czasie podwyższone. WIBOR plasuje się na historycznie niskim poziomie, jednak wielu ekonomistów podejrzewa, że już wkrótce, po ustaniu pandemii, stawki szybko mogą mocno poszybować do góry.